Podróżnik - kajakarz - "Happy Olo"
Aleksander Doba - Olo
Aleksander Ludwik Doba - Olo - polski podróżnik, kajakarz i wspaniały człowiek. Urodził się 9 września 1946 w Swarzędzu, a zmarł 22 lutego 2021 na afrykańskim szczycie Kilimandżaro w Tanzanii. Miał 74 lata i odszedł śmiercią podróżnika podczas wyprawy o której zawsze marzył. Odszedł spełniając swoje marzenia.
Olo całe dzieciństwo spędził w Swarzędzu, ale na studia wyjechał do Poznania, gdzie ukończył Politechnikę Poznańską z tytułem inżyniera mechanika. W latach 70-tych wyjechał do Polic, gdzie się osiedlił i pracował w Zakładach Chemicznych. Wraz z żoną Gabrielą wychowali dwóch synów - Bartłomieja i Czesława i wnuki.
Początki kariery
Aleksander Doba był niezwykłym człowiekiem i podróżnikiem. Pływanie kajakiem rozpoczął w roku 1980 i stało się jego pasją. Już w roku 1989 przepłynął całe polskie Wybrzeże od Polic do Elbląga i Polic opływając cały Bałtyk w 80 dni, bez zawijania do zatok pokonując 4227 km. Przepłynął też po przekątnej całą Polskę - płynąc z Przemyśla do Świnoujścia pokonując 1189 km. Jako pierwszy w historii człowiek samotnie, w wieku lat 64 przepłynął kajakiem z kontynentu na kontynent cały Ocean Atlantycki. Płynął wyłącznie dzięki sile mięśni wiosłując. Podejmował też samotne wyprawy płynąc kajakiem przez Bajkał i opłynął całe Morze Bałtyckie.
Drogi przez Ocean
Druga wyprawa z Europy do Ameryki Północnej w latach 2013-1014 trwała 167 dni. 5 października 2013 r. wyruszył z Lizbony, aby tym razem przepłynąć Atlantyk w jego najszerszej części. 19 kwietnia 2014 r. postawił nogę na lądzie w New Smyrna Beach na Florydzie. Na oceanie spędził 167 dni, pokonał trasę długości 12 427 km w dwóch etapach - niekorzystny wiatr na zachodnim Atlantyku wymusił zawinięcie na Bermudy.
Trzecia wyprawa w roku 2016 Doba ponownie wyruszył w ostatnią samotną podróż kajakiem przez Atlantyk. Wtedy punktem startowym był Nowy Jork, a po przepłynięciu ponad 4100 mil morskich dotarł do Francji. Zajęło mu to cztery miesiące. 3 września 2017 r. w Le Conquet we Francji zakończył trzecią podróż przez Atlantyk, którą rozpoczął 16 maja w Nowym Jorku, płynąc tym razem w drugą stronę – z Ameryki do Europy.
Podróżnik roku
W roku 2015 w plebiscycie magazynu National Geographic zdobył tytuł "Podróżnika roku", a 24 lutego 2015 roku został honorowym obywatelem Swarzędza, w którym mieszkał do 1975 roku. Był dwukrotnym złotym, srebrnym i brązowym medalistą Otwartych Akademickich Mistrzostw Polski w kajakarstwie górskim.
Olo latał też na szybowcach i skakał ze spadochronem. Został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości.
W wyborach samorządowych w 2014r. kandydował do sejmiku województwa zachodniopomorskiego z listy Bezpartyjnych Pomorze Zachodnie, jednak nie uzyskał mandatu. Był członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego w wyborach prezydenckich w 2015 r. W wyborach samorządowych w 2018 r. otrzymał 9217 głosów i uzyskał mandat radnego wojewódzkiego z listy KWW Bezpartyjni Samorządowcy, jednak zrezygnował z niego tuż po wyborach.
Olo o sobie:
Po każdej kolejnej wyprawie powtarzał, że na prawdziwą emeryturę ma jeszcze czas. "Odkąd jestem formalnie emerytem to mam całe mnóstwo zajęć i planów" - mówił kiedyś w rozmowie z Radiem Eska.
O przepłynięciu przez Olo Oceanu Atlantyckiego w wieku 64 lat powstał film dokumentalny pt. "Happy Olo - pogodna ballada o Olku Dobie". Ostatni wpis na profilu społecznościowym Doby z zapowiedzią poświęconego mu filmu "Happy Olo – pogodna ballada o Olku Dobie" pojawił się 15 lutego. "Ja już powinienem być w Afryce, w Tanzanii. Mam zamiar wejść na Kilimandżaro. Przyjemnego oglądania" – napisał.
Śmierć na szczycie
Przyczyna śmierci Aleksandra Doby nie jest dokładnie poznana, gdyż nic jej nie zapowiadało. Po zdobyciu wierzchołka, przed zrobieniem pamiątkowego zdjęcia, poprosił o dwie minuty przerwy. W tym momencie stracił przytomność. Próba przywrócenia akcji serca nie przyniosła skutku - poinformował Radio Eska Łukasz Nowak, założyciel Klubu Podróżników "Soliści" i organizator wyprawy na Kilimandżaro. Jak dodał, ciało Aleksandra Doby ze szczytu znieśli lokalni przewodnicy i przetransportowano je do pobliskiego szpitala, gdzie trwa ustalanie przyczyny śmierci podróżnika.
Osiągnięcia Aleksandra Doby
- Latał na szybowcach różnych typów, miał wylatane 250 godzin.
- Druga klasa wyszkolenia szybowcowego - zdobył srebrną odznakę szybowcową z jednym diamentem.
- Trzecia klasa skoczka spadochronowego - 14 skoków.
- Złota odznaka turystyki kolarskiej.
- Patent sternika jachtowego z rozszerzonymi uprawnieniami (na rejsy morskie).
- Zdobył wszelkie odznaki kajakowe wszystkich stopni krajowych organizacji oraz najwyższe międzynarodowe organizacji ICF (złota ICF – jedna z kilku w Polsce). Przodownik Turystyki Kajakowej PTTK I stopnia, Instruktor Turystyki Kajakowej PZKaj Stopnia Związkowego, Instruktor Rekreacji Ruchowej o specjalności Kajakarstwo.
- Akademicki Mistrz Polski w Kajakarstwie Górskim w 2003 roku. Obronił ten tytuł w 2004 roku.
- Drużynowy Akademicki Mistrz Polski w Kajakarstwie Górskim w 2003 roku wraz z dwoma synami Czesławem (2. miejsce) oraz Bartłomiejem (4. miejsce).
- 22 lutego 2021 zdobył szczyt Uhuru na wulkanie Kibo na Kilimandżaro (5895 m n.p.m.)
Wyczyny kajakowe
Turystykę kajakową zaczął uprawiać od 1980 roku, mieszkając w Policach, w Klubie Kajakowym „Alchemik” Police oraz Akademickim Klubie Turystyki Kajakowej „Pluskon” w Szczecinie.
W roku 1989 w ciągu 13 dni przepłynął Polskę po przekątnej z Przemyśla do Świnoujścia, 1 – 13 kwietnia, 1189 km.
W 1989 roku wyśrubował rekord Polski (bijąc też Niemców) na 5125 km przepłyniętych kajakiem w jednym roku, mając do dyspozycji normalny urlop – 26 dni roboczych. Z tej liczby tylko 125 km przepłynął po raz wtóry w życiu. 5000 km to trasy po raz pierwszy w życiu przepłynięte przez niego kajakiem. W 1989 roku pływał kajakiem przez 108 dni – prawie co trzeci dzień w kajaku i to na nowych trasach. Ten nieoficjalny rekord Polski jest aktualny do dziś.
W 1991 roku jako pierwszy kajakarz po II wojnie światowej przepłynął od trójstyku granic Polski, Czechosłowacji i Niemiec Nysą Łużycką oraz Odrą trasę wzdłuż zachodniej granicy.
Także w 1991 roku jako pierwszy kajakarz przepłynął wzdłuż polskiej morskiej granicy oraz jako trzecia polska jednostka pływająca po II wojnie Światowej przepłynął przez Cieśninę Pilawską koło Bałtyjska i dopłynął do Elbląga (a potem do Gdyni).
Jako pierwszy kajakarz przepłynął całą Wisłę
W 1998 roku (21 lipca – 11 września) rzekami i kanałami przepłynął w ciągu 57 dni trasę 2719 kilometrów „Kajakiem przez Niemcy i dookoła Danii z Polic do Polic”. Trasa: Police – Szczecin – Odra – Havel Kanal – Kopnik – Łaba – Hamburg – wzdłuż wybrzeży Danii: Esbjerg – Skagen – Kopenhaga – wzdłuż wybrzeży wysp Zelandii, Olandii, Fionii – Gedser Ode – Zingst (koło Rugii i Lubnicy) – Kap Arkona (Rugia) – Sośnica – wyspa Uznam – Świnoujście – Police.
21 czerwca – 9 września 1999r. podczas wyprawy „Kajakiem dookoła Bałtyku z Polic do Polic” samotnie opłynął Bałtyk. Zajęło mu to 80 dni, w czasie których pokonał 4227 kilometrów. Trasa: Police – Świnoujście – Nexø (Bornholm) – Sandvig – Simrishamn (Szwecja) – Karlskrona – Kalmar – Sztokholm – Wyspy Alandzkie – Turku (Finlandia) – Helsinki – Tallin (Estonia) – Parnawa – Ryga (Łotwa) – Windawa – Lipawa – Kłajpeda (Litwa) – Kaliningrad (Rosja) – Gdańsk – Hel – Ustka – Kołobrzeg – Świnoujście – Police.
26 czerwca - 6 października 2000 w ciągu 101 dni przebył samotnie trasę 5369 kilometrów z Polic do Narwiku podczas wyprawy „Kajakiem za Koło Podbiegunowe Północne z Polic do Narwiku”. Trasa: Police – Nowe Warpno – Karnin – Lassan – Wolgast – Gedser Ode – Kopenhaga – Malmö – Helsingborg – Göteborg – Oslo – Stavanger – Bergen – Trondheim – Bodø – Narwik.
W roku 2004 wraz z Pawłem Napierałą wziął udział w „Pierwszej Polskiej Transatlantyckiej Wyprawie Kajakowej KAYLANTIC” przez Atlantyk na trasie Tema (Ghana) – Brazylia. Planowany rejs na dystansie ok. 3000 Mm miał trwać ok. 80 dni. Po dwóch dobach prąd zniósł kajakarzy z powrotem do wybrzeży Ghany, fala przyboju zniszczyła prowiant i wyprawa została przerwana.
W 2008 roku, 7–12 lipca – członkowie Szczecińskiej Grupy Kajakowej K2 – Aleksander Doba, Piotr Owczarski i Jerzy Switek – podjęli próbę przepłynięcia kajakami przez kanał La Manche, na trasie Cap Gris-Nez – Folkestone. Kajakarzy asekurować miał jacht Gaudeamus. Próbę uniemożliwił sztorm.
W 2008 roku, sierpień – Aleksander Doba uczestniczył w wyprawie Klubu Podróżników Arsoba Travel „Ałtaj – pełne zaćmienie Słońca – Bajkał lato 2008”. Zabrał ze sobą składany brezentowy 30-letni kajak produkcji NRD, którym chciał opłynąć Bajkał. Wypłynął, ale jesienna pogoda uniemożliwiła mu zakończenie rejsu. Zostawił kajak w Ułan Ude i wrócił do Polski.
W 2009 roku, w ciągu 41 dni, samotnie opłynął jezioro Bajkał w „Wyprawie DOOKOŁA BAJKAŁU”. Pokonał wtedy prawie 2 tysiące kilometrów (1954 km linii brzegowej). Po zamknięciu pętli Bajkału (na pozostawionym rok wcześniej składanym kajaku) płynął z biegiem Angary do Irkucka. Stamtąd koleją transsyberyjską wrócił do Polski.
W 2010 roku Aleksander Doba postanowił po raz drugi, tym razem samotnie, przepłynąć Ocean Atlantycki podczas wyprawy „Transatlantic kayak expedition”. Rejs odbył się na jednostce zbudowanej w Szczecinie w stoczni Andrzeja Armińskiego zaprojektowanej specjalnie w tym celu pod jego kierownictwem przez Rafała Głodka, Michała Klimka i Radosława Zygmunta, napędzanej tylko kajakowym wiosłem, 26 października 2010 wyruszył z Dakaru (Senegal) w kierunku Fortalezy (Brazylia). Do miejscowości Acaraú w Brazylii dopłynął 2 lutego 2011 po 99 dniach rejsu i przepłynięciu 5394 km (2913 mil morskich) (dopłynięcie do planowanej Fortalenzy uniemożliwił silny znoszący na zachód prąd oraz wiatr). Tym samym, jako pierwszy na Świecie przepłynął kajakiem przez Atlantyk z kontynentu na kontynent (z Afryki do Ameryki Południowej) wyłącznie dzięki sile mięśni. Wcześniej Atlantyk na kajaku przepłynęły 3 osoby: w 1928 roku Franz Romer (58 dni, z Wysp Kanaryjskich na Wyspy Dziewicze), w 1956 roku Hannes Lindemann (72 dni, z Wysp Kanaryjskich na Bahamy) – obaj płynęli na kajakach wspomaganych żaglem, w 2001 roku Peter Bray (76 dni z Nowej Fundlandii do Irlandii – czyli również z wyspy na wyspę).
W dniach 5 października 2013 – 17 kwietnia 2014 przepłynął Atlantyk od portu w Lizbonie poprzez krótki postój na Bermudach, do portu Canaveral na Florydzie w Stanach Zjednoczonych. Trasa miała długość 4500 mil morskich.
3 września 2017 w Le Conquet we Francji zakończył po 110 dniach swoją trzecią podróż kajakiem przez Ocean Atlantycki, którą rozpoczął 16 maja w Nowym Jorku.
Nagrody
1999 r. – laureat „Conrady – Indywidualności Morskie” (przyznawanej przez Bałtyckie Bractwo Żeglarzy z Gdańska) za rejs kajakiem dookoła Bałtyku.
2000 r. – „Nagroda Kolos 2000”: wyróżnienie w kategorii Wyczyn Roku za studniowy rejs (5400 km) „Kajakiem z Polic do Narwiku”.
2000 r. – wyróżnienie w konkursie „Podróżnik Roku” (organizowanym przez miesięcznik Podróże) w kategorii „Europa”, za kajakową wyprawę do Narwiku.
2009 r. – „Nagroda Kolos 2009”: wyróżnienie w kategorii Wyczyn Roku za samotne opłyniecie kajakiem jeziora Bajkał, czego dokonał jako pierwszy Polak.
2010 r. za swoją wyprawę kajakową dookoła jeziora Bajkał, został laureatem nagrody Złote Stopy 2010 przyznawanej przez internautów za największe osiągnięcia podróżnicze roku. Zajął pierwsze miejsce w kategorii Woda, jak również w kategorii generalnej, wyprzedzając m.in. Martynę Wojciechowską, typowaną za zdobycie Korony Ziemi.
2012 r. – Nagroda „Super Kolos 2011” za całokształt osiągnięć kajakarskich i konsekwentne dążenie do realizacji coraz bardziej ambitnych celów eksploracyjnych.
2012 r. – Nagroda „Szczupak 2011” za spełnianie śmiałych marzeń, przyznanym w plebiscycie „Gazety Wyborczej” w Szczecinie.
2012 r. – Dyplom Kapitana Żeglugi Wielkiej Honoris Causa nr 6, przyznany przez Szczeciński Klub Kapitanów Żeglugi Wielkiej za sukcesy w samotnej żegludze kajakowej w trudnych warunkach (m.in. za rejs wokół Danii, dookoła Bałtyku i za koło podbiegunowe północne oraz samotne przepłynięcie kajakiem Oceanu Atlantyckiego z Senegalu do Brazylii).
2012 r. – zaszczytny tytuł „Podróżnik im. Tony’ego Halika” na II Festiwalu Podróżniczym Bydgoszcz 2012.
2015 r. – Podróżnik roku, wybrany przez czytelników amerykańskiej edycji National Geographic.
2015 r. – nagroda „Kolosa” za rok 2014 w kategorii nagroda specjalna za samotne przepłynięcie kajakiem Atlantyku z Lizbony na Florydę.
2018 r. - trafił na okładkę gazety The New York Times.
Odznaczenia państwowe
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 16 lutego 2015
- Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2018)
- Filmografia
- 2017: Happy Olo – pogodna ballada o Olku Dobie (jako on sam, podróżnik)
- 2017: Kuba Wojewódzki (talk-show) – (jako gość)
- 2019: Agent – Gwiazdy – (jako uczestnik)
- 2020: Lombard. Życie pod zastaw – (jako on sam, podróżnik) sezon 6, odc. 294
Książki
2012 r. napisał książkę "Olo na Atlantyku" wydaną przez Wydawnictwo Bezdroża, oraz wydany w wersji elektronicznej dodatek „Oceaniczny alfabet Aleksandra Doby”.
2015 r. ukazała się książka "Na oceanie nie ma ciszy" autor Dominik Szczepański, wydana przez AGORA Warszawa 2015. Biografia Aleksandra Doby.
2018 r. ukazała się książka dla dzieci pt. "Ocean to pikuś", w której Łukasz Wierzbicki opisał przygody Aleksandra Doby na Atlantyku.
W podziękowaniu za wspaniałe osiągnięcia i optymizm w życiu
Redakcja
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz